Dynamicznie zmieniający się świat wymaga odpowiednich zmian w edukacji. Nowe technologie, rozwój sztucznej inteligencji, wyzwania rynku pracy i rosnące tempo życia wymagają zupełnie nowego spojrzenia na rolę i funkcje edukacji szkolnej. Świadomość pogłębiających się problemów psychicznych młodych ludzi zwraca uwagę również na społeczno-wychowawczą rolę szkoły. Reforma edukacji jest odpowiedzią na te wyzwania i realne potrzeby młodych ludzi, uczniów i uczennic.
Przedszkole i szkoła mają nie tylko przekazywać wiedzę, ale również wspierać dzieci w rozwoju osobistym i społecznym. Nauczyciele otrzymają narzędzia, które pozwolą im skuteczniej wspierać dzieci w budowaniu ich sprawczości, samodzielności i odpowiedzialności. Zadaniem przedszkola i szkoły jest przygotowanie młodych do życia w społeczeństwie i osiągania swoich celów.
Otrzymacie konkretne informacje:
Dzięki temu łatwiej będzie również Wam wspierać dzieci w nauce i rozwoju oraz lepiej rozumieć ich szkolną rzeczywistość.
Międzynarodowe badania (PISA, PIRLS, TIMSS) pokazują, że choć polscy uczniowie osiągają dobre wyniki z wiedzy przedmiotowej, w szkole nie czują się dobrze. A przecież szkoła powinna być miejscem, w którym wszyscy uczniowie czują się bezpiecznie i pewnie. Wzmacnianie relacji, praca nad dobrostanem psychicznym, rozwijanie mocnych stron są integralną częścią Reformy26.
Zmieniamy sposób nauczania: przyswajanie wiedzy poprzez zapamiętywanie jest bardzo ważne, ale trzeba położyć większy nacisk na zrozumienie i analizę treści oraz umiejętność stosowania wiedzy w praktyce. Wprowadzamy interdyscyplinarne podejście i korelację między przedmiotami. Przykładem może być nowy przedmiot „przyroda” (odpowiednik anglojęzycznego „science”) w klasach 4–6, który pomoże dzieciom zrozumieć świat jako całość. Nowa szkoła po Reformie26 to więcej projektów, pracy zespołowej, zadań praktycznych i życiowych.
Uczenie się przez całe życie to jedna z najważniejszych umiejętności docenianych na rynku pracy, dlatego uczniowie będą poznawać skuteczne metody zapamiętywania treści. Zreformowana szkoła będzie rozwijać krytyczne myślenie, umiejętność rozwiązywania problemów, komunikację, odpowiedzialność, samoświadomość. To inwestycja w przyszłość: zawodową, społeczną i osobistą.
Wszystkie elementy reformy – nowa podstawa programowa, zmienione podręczniki, system oceniania, egzaminy – będą ze sobą powiązane. Dzięki temu uczeń (i rodzic) wie, po co się uczy, jakie ma cele, i jak efekty jego nauki będą sprawdzane. Szkoła stanie się bardziej autonomiczna, przez co lepiej dopasowana do potrzeb konkretnych uczniów i społeczności lokalnych. Dzięki tym zmianom szkoła lepiej przygotuje uczniów do wyzwań współczesnego świata.
Wspieramy nauczycieli. To w dużym stopniu od nich zależy powodzenie Reformy. Dlatego oferujemy im bezpłatne szkolenia, studia podyplomowe, praktyczne przewodniki i nowoczesne narzędzia metodyczne. Zwiększamy autonomię nauczycieli, dbamy o ich rozwój i prestiż zawodu.
Od września 2025 roku dzieci rozpoczną naukę nowych, praktycznych przedmiotów: edukacji obywatelskiej i edukacji zdrowotnej. To wiedza potrzebna tu i teraz. Młodzi ludzie dowiedzą się, jak dbać o siebie i innych, nauczą się rozumieć świat i świadomie uczestniczyć życiu społecznym.
Reforma edukacji to nie rewolucja, ale mądra i konsekwentna zmiana. Jej celem jest taki system oświaty, który wspiera, rozwija i przygotowuje do życia. To szansa – dla Waszych dzieci i dla całego społeczeństwa. Wspólnie możemy z niej skorzystać.
Jednym z wyzwań współczesnej edukacji jest rozwijanie u uczniów kompetencji, które pozwolą im myśleć krytycznie, podejmować świadome decyzje, rozwiązywać problemy i efektywnie działać. Budowanie przez uczniów zasobów wiedzy pozwalającej im zrozumieć otaczający ich świat i poznawać go w toku nauki na kolejnych etapach edukacji.
Jednym z celów reformy jest rozwijanie kompetencji fundamentalnych, w szczególności rozwijanie kompetencji językowych, matematycznych, cyfrowych i ruchowych. To skuteczne komunikowanie się, analizowanie i przetwarzanie informacji, stosowanie matematyki w różnych sytuacjach życiowych, rozumienie i przetwarzanie danych, procentów albo wykresów, szukanie i analizowanie informacji w świecie cyfrowym, czy dbanie o swoją kondycję fizyczną i psychiczną.
Budowanie sprawczości uczniów w procesie uczenia się i realizacji zamierzonych celów to jedno z podstawowych założeń reformy. Młody człowiek będzie rozumiał konsekwencje podejmowanych decyzji, szkoła będzie wspierać w rozwijaniu aspiracji uczniów, budowaniu ich nastawienia na rozwój i wzmacnianiu motywacji do dalszej nauki.
Reforma edukacji to krok w stronę nowoczesnego systemu nauczania, który już funkcjonuje w wielu krajach Unii Europejskiej oraz Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Państwa takie jak Australia, Irlandia, Portugalia czy Singapur skutecznie wdrożyły modele kształcenia oparte na kompetencjach, dostosowując edukację do wyzwań współczesnego świata.
REFORMA26 odchodzi od koncentrowania się wyłącznie na ocenach liczbowych – kluczowe będą informacja zwrotna, motywacja uczniów i rozwój kompetencji. Zadbamy o standaryzację egzaminów zewnętrznych, co pozwoli na ich porównanie rok do roku.
Ocenianie ma wspierać proces uczenia się, a także motywować uczniów i pomagać im rozwijać kluczowe kompetencje. Chcemy zachęcać nauczycieli do stosowania w większym niż dotychczas stopniu różnorodnych metod oceniania takich jak: samoocena, ocena diagnostyczna, kształtująca, opisowa, ocena koleżeńska, portfolio czy mikropoświadczenia. Wprowadzając zmiany, dążymy do tego, by ocenianie pełniło funkcję edukacyjną, dawało uczniom:
Nowy system oceniania położy większy nacisk na opisową ocenę zwrotną, ale nie oznacza to rezygnacji z ocen liczbowych. Wiedza i umiejętności będą nadal oceniane stopniami. Ocenianie będzie dostosowane do specyfiki nauczania danego przedmiotu. Dzięki zmianie sposobu oceniania będziecie znali mocne i słabsze strony swoich dzieci.
Uczniowie przez cały okres kształcenia będą zdobywali aktualną wiedzę i kluczowe umiejętności oraz mieli możliwość osobistego rozwoju. Tworzymy szkołę, która będzie rzeczywiście rozwijać kompetencje przydatne w życiu, a egzaminy dadzą informację o skuteczności tego procesu. Wymaga to wdrożenia nowej koncepcji egzaminów. Co konkretnie się zmieni?
Egzaminy ósmoklasisty oraz matura w nowej formule, dopasowane do zreformowanego systemu edukacji, będą przeprowadzane od 2031 roku.
Badania PISA 2022 pokazują, że w 30-osobowej klasie wielu uczniów czuje się samotnych, odrzuconych, niewidocznych. Mają również niskie poczucie satysfakcji z życia, a co trzeci nie identyfikuje się ze swoją szkołą. To nie są liczby, które można zignorować. Szkoła ma być miejscem nauki, ale także wsparcia, rozwoju emocjonalnego
i społecznego. Dlatego właśnie przygotowujemy zmiany
w systemie edukacji.
Reforma26 zakłada, że szkoła pomaga uczniowi zdobyć solidną wiedzę, poznać siebie, nauczyć się wytrwałości, rozumieć innych, współdziałać i podejmować odpowiedzialne decyzje. To droga do wychowania człowieka, który nie tylko zna świat, ale również go kształtuje.
• nie rani, a wspiera,
• nie wyklucza, a włącza,
• nie ocenia na skróty, a rozwija całościowo.
Celem szkoły nie jest wynik z egzaminu, tylko przygotowanie do dorosłego odpowiedzialnego życia. Szkoła ma wspierać uczniów
w odkrywaniu ich pasji, talentów i naturalnych predyspozycji. Dzięki zmianom Wasze dzieci zyskają większą świadomość swojego potencjału i będą lepiej przygotowane do podejmowania mądrych, samodzielnych decyzji w dorosłym życiu.
Obecnie w klasach 7. i 8. dzieci spędzają w szkole nawet 40 godzin tygodniowo. W porównaniu do innych krajów, w Polsce rok szkolny jest krótszy, a nauka rozłożona nierównomiernie. Podstawy programowe wielu przedmiotów zawierają zbyt dużo treści szczegółowych, brakuje w nich natomiast elementów dotyczących analizowania, oceniania czy praktycznego zastosowania wiedzy.
Układ godzin lekcyjnych ma wspierać głębokie uczenie się, czyli stwarzać przestrzeń na podejście interdyscyplinarne, stosowanie zróżnicowanych metod dydaktycznych, utrwalanie umiejętności uczniów i indywidualizację pracy.
Szkoła ma wspierać rodziców w wychowaniu, ale nie może zwalniać rodziców z odpowiedzialności
Szkoła to trójkąt odpowiedzialności: nauczyciele, uczniowie, rodzice. Trzeba mocniej zaangażować rodziców, szczególnie w kompetencje poznawcze, społeczne i osobiste. Ważne jest tworzenie platformy współpracy rodzic-szkoła
To przykłady głosów, które zebraliśmy od rodziców. Od początku zakładaliśmy, że potrzebujemy reformy, która nie będzie zaskakiwała ani uczniów, ani nauczycieli, ani rodziców. To przecież rodzice, jako pierwsi, będą tłumaczyć swoim dzieciom zmiany, które ich czekają. Dlatego tak ważne jest, aby sami je zrozumieli oraz mogli w nich uczestniczyć.
Zmiany będziemy wprowadzać stopniowo i po szerokich konsultacjach społecznych. Zaczynamy w 2026 roku, a ostatnie działania – nowe egzaminy ósmoklasistów i matury odbędą się w 2031 roku. To pierwsza reforma systemu edukacji prowadzona w ten sposób. Wsłuchujemy się w głosy i potrzeby, po to, aby system ulepszać, a nie tylko zmieniać.
Pierwsze konsultacje zorganizowane zostały podczas tworzenia Profilu absolwenta i absolwentki przedszkola i szkół podstawowych. Rodzice brali udział w konsultacjach zorganizowanych w Białymstoku, Rzeszowie, Szczecinie, Warszawie i Wrocławiu, a także kilkunastu spotkaniach online. Zebrane opinie były uwzględniane przy tworzeniu ostatecznej wersji Profilu absolwenta i absolwentki przedszkola i szkoły podstawowej.
Podczas tych spotkań padały głosy dotyczące:
Rodzice, którzy brali do tej pory udział w konsultacjach pozytywnie odnosili się do propozycji rozwijania w przedszkolu i szkole poczucia sprawczości (rozwijania autonomii, odpowiedzialności i zdolności do pozytywnego wpływania na otaczającą rzeczywistość) i wsparcia opiekunów (nie wyręczania) w funkcji wychowawczej.
Kolejne konsultacje przed nami. Będziemy z Wami omawiać nowe propozycje i wyjaśniać kierunki zmian.